کودکان، آینده‌سازان این کشور هستند و اگر در این میان، به دلایلی چون فقر اقتصادی و فرهنگی، از تحصیل بازمانده و در فضاهای کاری مورد بهره‌برداری فرا‌تر از توانشان قرار گیرند، پیامدهای جدی متوجه نسل‌های آینده کشور خواهد شد.به گزارش «تابناک»، کودکان کار نیز بخشی از این جامعه هستند، ولی به دلایلی از جمله فقر ـ که در روزهای اخیر، بیش از هر زمان دیگر افزایش یافته ـ به کار واداشته می‌شوند و هر روز در ایستگاه‌های مترو، پارک‌ها، گذرگاه‌ها و در میان ترافیک، چنین کودکانی را می‌بینیم.
البته ناگفته نماند که با جمع‌آوری مقطعی کودکان از سطح خیابان‌های شهر، سپردن این اعضا به بهزیستی و کسب مراحل قانونی برای احراز سرپرستی آغاز می‌شود که چنانچه در این مراحل، دادگاه تشخیص دهد که پدر و مادر همچنان صلاحیت سرپرستی فرزندشان را دارند، کودک کار به والدین تحویل داده می‌شود و این گونه از چرخه اميرحسين قاضي‌زاده، عضو كميسيون اجتماعي مجلس مي‌گويد: براساس قانون، اشتغال كودكان ممنوع است و بايد آنها تحت پوشش سازمان‌هاي حمايتي قرار گيرند و اقداماتي انجام شود تا كودكان نيازي به كار و درآمدزايي نداشته باشند، مشكلات مالي، خانواده‌هاي بد سرپرست و در كل خانواده‌ها علت اصلي اشتغال كودكان هستند.
سرپرستی و کنترل سازمان بهزیستی بیرون می‌شوند.
در موارد معدودی که بدسرپرست بودن کودک کار از سوی مراجع قضایی احراز می‌شود، سرپرستی کودک به بهزیستی سپرده می‌شود و این سازمان قانوناً در برابر کودک مسئول است. از آنجا که تعیین بدسرپرست بودن بنا بر قانون مدنی در بسیاری موارد ممکن نبوده، نهادهای حمایتی معمولا جز تحویل دادن کودک به پدر و مادر چاره دیگری ندارند.
بر پایه اعلام سازمان بین‌المللی کار (ILO) وابسته به سازمان ملل، بیش از ۹۰ درصد کودکان با حقوق اولیه خود آشنا نیستند. آمار این سازمان نشان می‌دهد، سالانه ۲۵۰ میلیون کودک پنج تا چهارده ساله در جهان از حق کودکی خود محروم و نزدیک به نیمی از آنان وارد بازار کار می‌شوند. ماده (1173) قانون مدنی: هرگاه در اثر عدم مواظبت یا انحطاط اخلاقی پدر یا مادری که طفل تحت حضانت اوست، صحت جسمانی و یا تربیت اخلاقی طفل در‌معرض خطر باشد، محکمه می‌تواند به تقاضای اقربای طفل یا به تقاضای قیم او یا به تقاضای رئیس حوزه قضائی هر تصمیمی را که برای حضانت طفل‌مقتضی بداند، اتخاذ کند.
این آمار تنها شامل کودکان کار پیداست. عده‌ای هم پنهان به کار گمارده می‌شوند که بالا‌ترین آمار خشونت، سوءاستفاده جنسی و مالی را از آن خود خود کرده‌‌اند. در ایران آمار گوناگونی از تعداد کودکان کار وجود دارد. بنا بر اعلام مرکز پژوهش‌های مجلس، در ایران نزدیک سه میلیون و دویست هزار کودک به مدرسه نمی‌روند که این رقم با آمار کودکان کار بی‌ارتباط نیست.
عبد الرضا عزیزی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با تابناک، در مورد کودکان کار و این که مجلس و کمیسیون اجتماعی چه برنامه‌ای برای این معضل دارد، گفت: کودکان کار دو گروه هستند؛ گروه نخست، کسانی هستند که واقعا نیازمندند، ولی عده‌ای نیز وجود دارند که عامل دست مافیا شده‌اند؛ بنابراین، در آغاز کار باید این دو گروه را از هم جدا کرد.
نماینده مردم شیروان افزود: تکلیف کودکانی که در اختیار مافیا هستند، مشخص است اما کودکانی را که واقعا نیازمند هستند، باید تحت پوشش سازمان‌های حمایتی قرار دهیم و در حدی که شایسته است، حمایت شوند. هم باید کودکان را حمایت کرد تا به تحصیل خود ادامه دهند و هم خانواده نیازمندی را که به پول این کودک نیاز دارند. زمانی که هیچ حمایتی از این خانواده‌ها نمی‌شود و تنها منبع درآمدشان کودکی است که کار می‌کند وضعیت تغییری نخواهد کرد.
این نماینده در توضیح این که مدیر کل امور آسیب دیدگان بهزیستی خرداد ماه اعلام کرده است که می‌خواهند برای کودکان کار کد رهگیری بدهند، اما تاکنون انجام نشده و کمیسیون اجتماعی مجلس نیز در این زمینه سکوت کرده است، گفت: هر طرح و لایحه‌ای که بوده در زمینه حمایت از کودکان کار ما حمایت می‌کنیم.
وی در پاسخ به این که آیا کمیسیون خود طرحی برای این موضوع ندارد، گفت: هر طرحی که بار مالی داشته باشد، از سوی شورای نگهبان رد می‌شود و کمیسیون مجبور است سکوت کند؛ بنابراین، باید لایحه از سوی دولت داده شود و مجلس نیز حمایت کند.