نكات مورد توجه در رابطه با تزريق انسولين در
بيماران مبتلا به ديابت
بيماران مبتلا به ديابت
اندازه گيري قندخون اهميت زيادي دارد. چنانچه انسولين به درستي تجويز شود، در يك فرد وابسته به انسولين به عنوان يك داروي نجاتبخش حيات عمل مي كند، ولي در صورت تجويز نادرست باعث بروز عوارضي مي شود كه از آسيب بافتي تا شوك انسولين متغير است.
معمولاً با تزريق دوبار يا بيشتر انسولين در روز مي توان قندخون خود را كنترل کرد
براي تزريق انسولين سرنگ هاي 100 واحدي در دسترس هستند.
* نگهداري انسولين:
انسولين هرگز نبايد منجمد شود يا در دماي بيش از 27 درجه سانتيگراد نگهداري گردد. انسولين را تا يك ماه مي توان در حرارت اتاق نگهداري كرد. اگر مدت يك ماه مصرف نشود بايد در يخچال گذاشته شود، زيرا در غير اين صورت قدرت اثر خود را از دست خواهد داد. (قابل توجه: طبق بخشنامه واحد کنترل عفونت ویال انسولین را می توان به مدت 28 روز پس از باز کردن نگهداری نمود.)
محل هاي تزيق انسولين شامل شكم ، بازو و ران ميباشد. جذب انسولين در شكم سريعتر از بازو و در بازوها سريعتر از ران است. ورزش سرعت جذب انسولين را از نواحي تزريق افزايش مي دهد
آماده سازي و تزريق انسولين:
انسولين كدر و شيري رنگ را بايد قبل از مصرف با برگرداندن آرام ويال، غلطاندن آن در بين دو دست كاملاً مخلوط كنيد و بيمار بايد ياد بگيرد كه چگونه انسولين را با مقدار صحيح درون سرنگ بكشد و همچنين ضمن استفاده از سرنگ شرايط استريل را رعايت نمايد كه هنگام گذاشتن سرپوش سوزن نكات ايمني را رعايت كند و سرنگ هاي استفاده شده را در يك ظرف پلاستيكي محكم بيندازد.
انتخاب و چرخش محل تزريق:
استفاده مكرر از يك محل تزريق مي تواند به مرور باعث آسيب به بافت گردد. تغييرات بافتي حاصله مي تواند باعث كاهش جذب انسولين گردد كه به عدم كنترل بيماري مي انجامد. براي پيشگيري از بروز اين مشكل، محل تزريق را به دقت انتخاب كرده و به طور منظم تغيير دهيد و حتي الامكان از عضلاتي كه فعاليت زيادي دارند استفاده نكنيد زيرا كار شديد عضلاني سرعت جذب را افزايش مي دهد.
خصوصيات محل هاي تزريق:
1- به راحتی در دسترس باشند (ران، بازو، شکم، باسن)
2- حساسیت كمي به درد داشته باشند.
3- از نظر چشمی و لمسی طبیعی به نظر برسد.
تكنيك هاي خود تزريقي:
وسايلي كه بايد براي استفاده در منزل تهيه نماييد، شامل انسولين نسخه شده، پنبه و سرنگ هاي مورد تأييد همراه با سوزن مي باشد، استفاده از الكل براي تميز كردن پوست توصيه مي شود. با يك دست محل تزريق را بكشيد و ناحيه وسيعي را با انگشتان بگيريد تا محل تزريق ثابت شود با دست ديگر سرنگ را مانند مداد بگيريد و سوزن را به صورت عمومی وارد پوست كنيد و پيستون را تا آخر فشار دهيد. اگر قرار است دو نوع انسولين را در يك سرنگ مخلوط كنيد ابتدا باید انسولين كريستال (بي رنگ و شفاف) را بكشيد. هر خط كوچك دو واحد ميباشد . زاويه تزريق در افراد چاق ولاغر متفاوت است در افراد چاق تزريق با زاويه 90 درجه ولي در افراد لاغر با زاويه 45 درجه انجام مي شود.
آموزش به بيمار:
1-قبل از فعاليت و ورزش غذاي كافي بخوريد.
2-وعده هاي غذايي را حذف نكنيد.
3-تقريباً هر 5-4 ساعت يك وعده غذايي يا غذاي مختصر بخوريد.
4-قندخون خود را مرتب کنترل كنيد.
5-بازوبند هويت پزشكي بپوشيد.
6-به طور منظم به پزشك مراجعه كنيد و مقدار انسولين را فقط تحت نظر پزشك تغيير دهيد.
از پنبه الكل و مالش محل تزريق جلو گيري كند
7-علائم شوك انسولين و درمان آن كه شامل موارد زير است به اعضاي خانواده و همكارانتان آموزش دهيد:
علائم:تعريق، لرزش، عصبانيت، گرسنگي، ضعف.
علل: انسولين بيش از حد، فعاليت شديد و نخوردن غذاي كافي كه درمان آن شامل 15-10 گرم قند ساده و یا نيم يا يك فنجان آب ميوه و خوردن يك غذاي مختصر پس از درمان اوليه شامل نشاسته و پروتئين مثل نان، پنير، شير و نان سوخاري يا نصف ساندويچ.
عوارض انسولين درماني:
* واكنش هاي حساسيتي موضعي به صورت قرمزي، تورم، درد، سفتي، كهير به اندازه 2-4cm در محل تزريق
* از بين رفتن بافت چربي زير جلدي كه به صورت فرورفتگي در پوست بروز كند.
* مقاومت به انسولين كه شايع ترين علت آن چاقي است